به نقل از «خبرگزاری آریا»

ورناصری دلایل تفحص از وزارت نیرو دولت‌های یازدهم و دوازدهم را تشریح کرد/ادامه روند فعلی سبب تشدید خاموشی‌ها می‌شود

تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۴۲۱۳۱

خبرگزاری آریا - عضو کمیسیون انرژی مجلس، درخواست کننده تحقیق و تفحص از وزارت نیرو دولت‌های یازدهم و دوازدهم با تشریح دلایل این مهم، روند فعلی سبب تشدید خاموشی‌ها در سال‌های آینده دانست و گفت: دولت‌های یازدهم و دوازدهم کمترین توسعه ظرفیت‌های نیروگاهی را داشته‌اند.
علیرضا ورناصری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت درباره دلایل درخواست تحقیق و تفحص از وزارت نیرو دولت‌های یازدهم و دوازدهم، گفت: با بررسی عملکرد دولت‌های 3 دهه گذشته کشور در زمینه توسعه صنعت حیاتیِ برق، مشخص است که دولت‌های یازدهم و دوازدهم کمترین توسعه ظرفیت‌های نیروگاهی را داشته‌اند این امر در تمام مصادیق، اعم از ساخت نیروگاه ازسوی شرکت‌های داخلی، نحوه جذب سرمایه و تنظیم قرارداد، بهره‌برداری از نیروگاه‌ها، نظارت بر هزینه‌های این بخش و سایر مواردی -که مُرقانون برعهده وزارت نیرو نهاده- آشکار است و عدم انجام تکالیف در این بخش با زنجیره‌ایی از معضلات در نیروگاه‌های بزرگ مقیاس، نیروگاه‌های تولید پراکنده و نیروگاه‌های تجدیدپذیر با مسائل مشترک میان آن‌ها یا مسائل خاصِ هر کدام از انواع نیروگاه مشکل‌ساز شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عدم افزایش 5 درصدی سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر
نماینده مردم مسجدسلیمان، لالی، هفتگل و اندیکا در مجلس شورای اسلامی با بیان مثالی ادامه داد: برای نمونه مطابق با مواد 44، 45 ، 48، 49 و 50 قانون برنامه ششم توسعه، دولت موظف بود؛ زمینه صدور موافقت اصولی برای ایجاد نیروگاه‌ها با بازدهی 55 تا 60 درصد، تهیه طرح جامع انرژی در سالِ اول برنامه، افزایش توان تولید برق تا 25هزار مگاوات، تشکیل بازار منطقه‌ایی برق و افزایش 5 درصدی سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک را اجرایی سازد که بررسی‌های اولیه حاکی از عدم اجرای تکالیف یاد شده است.
وی افزود: اولویت‌های کاهنده چالش‌های مرتبط به وزارت نیرو در مقطع مذکور، ارتقاء راندمان خدمات وزارتخانه، به ویژه تعهدی که جهت اصلاح ناترازیِ تولید برق و اتمام خاموشی‌های تاسف‌بار داشته‌اند محقق نشده، این در حالی است که گویا جغرافیای خشک و نیمه خشک ایران در پی تغییرات الگویِ آب و هوا و تجربه سخت کم بارش‌ترین و خشک‌ترین سال‌های آبی کشور، به‌عنوان چالش‌هایِ تنش‌آفرین برای وزارت نیرو مقوله جدید و غیرقابل پیش‌بینی محسوب شده بود و این تغییرات طبیعی، دلیل موجهی برای بی‌برنامگی و عدم توسعه متوازن ظرفیت تولیدی و انتقال برق عنوان می‌شد. این عدم آمادگیِ دانش‌محور منجر به خاموشی‎ها، هدررفتن منابع آبی و تنش‌های اجتماعی شد.
ورناصری با بیان اینکه وزارت نیرو یک وزارتخانه چند بعدی است، مطرح کرد: وزیر نیرو باید بر حوزه‌های اجتماعی و دغدغه‌های مرتبط، درمناطق کشور اِشراف داشته باشد و در اعمال سیاست‌های خود در مناطق درگیر با تنش آبی علاوه‌بر آمایش آب محور، با الزام‌آور دانستنِ خرد جمعی و روحیه مشورت‌پذیری با کارشناسانِ متعهد به مصالح نظام، مصادیق متعدد توسعه ظرفیت‌های نیروگاهی را محقق سازد تا مردم شریف ایران به ویژه مناطق گرم مانند خوزستان، تجارب تلخ و سخت خاموشی‌ها را مکررا نداشته باشند.
این نماینده مجلس اضافه کرد: با این وجود در سال‌های مذکور نه تنها ارتقاء بهره‌وریِ دانش محورعملی نشد بلکه زیرساخت‌های انرژی به‌عنوان الفبای توسعه در آمایشِ سرزمینِ خشک و نیمه خشک ما خسران دید و ما در این مجلس و این دولت، جهت جبران آن عملکرد نادرست در شرایطی که آمار بارش‌ها در 21 استان کشور نسبت به میانگین درازمدت به طور میانگین بین 3 تا 72‌درصد کاهش داشته باید به دلیل عدم توسعه زیرساخت‌ها با اتخاذ تدابیری ناظر به وضعیتِ متفاوت هر یک از استانها که اندازه خشکیدگی آن‌ها متفاوت است، باید به سختی جهت رفع خاموشی‌ها تدبیر کنیم.
کاهش تبادلات برق با کشورهای همسایه
عضو کمیسیون انرژی مجلس به دیگر دلایل درخواست این تحقیق و تفحص اشاره کرد و افزود: میزان صادرات برقِ هدف گذاری شده در سال 1399 معادل 15 میلیارد کیلووات ساعت بوده است اما عملکرد دولت‌ها در سال‌های برنامه ششم توسعه از یک روند منظم تبعیت نمی‌کنند و در انتهای برنامه تنها حدود 43 درصد از هدف برنامه مقرر محقق شده است ازسوی دیگر واردات برق کشور در 1399 نسبت به سال 1395 معادل یک و نیم میلیارد کیلووات ساعت کاهش داشته که نشان دهنده کاهش تبادلات برق با کشورهای همسایه بوده و از هدف اصلی برنامه که تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه است فاصله گرفته است.
ورناصری همچنین بیان کرد: براساس بند "و" ماده‌ 133 قانون برنامه‌ پنجم توسعه به منظور جلب اعتماد سرمایه‌گذاران در بخش اهداف نیروگاه‌های حرارتی وزارت نیرو مکلف شده براساس دستورالعملی که به تایید شورای اقتصاد می‌رسد نسبت به خرید برق نیروگاه‌ها اقدام کند مطابق این بند، دستورالعمل اجرایی آن تهیه و در آبان 1391 به تصویب شورای اقتصاد رسید در این دستورالعمل در زمینه‌ نرخ پایه‌ پرداخت بابت آمادگی آمده است: (این نرخ در سالهای بعدیِ برنامه‌ پنجم توسعه در ابتدای هر سال با اعمال ضریب تعدیل متناسب با نرخ تورم توسط وزارت نیرو تعدیل و اعلام می شود.) اما علیرغم الزام به تعدیل نرخ پایه پرداخت بابت آمادگی در دستورالعمل فوق این اقدام در تمامی سالهای برنامه‌ پنجم به صورت کامل انجام نشده است.
نماینده مردم مسجدسلیمان، لالی، هفتگل و اندیکا در مجلس شورای اسلامی مطرح کرد: نکته‌ای که درباره کاهش چشمگیر سرمایه‌گذاری در بخش تولید در سالهای 1392 الی 1398 نسبت به سال‌های 1384 الی 1390 باید ذکر شود این است که پس از واگذاری نیروگاه‌های حرارتی و به دلیل این که بخش تولید در گروه فعالیت 3 ماده‌ 2 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قرار دارد اصولا دولت مجاز به سرمایه‌گذاری در این حوزه نبوده و باید از طریق بخش خصوصی سرمایه‌ مورد نیاز این بخش را تامین کند اما درخصوص جذب سرمایه بخش خصوصی نیز طی این سال‌ها ضعیف عمل شده است.
ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر تنها 15 درصد افزایش یافته است
این نماینده مجلس با بیان اینکه یکی از اهداف راهبردی برنامه‌های توسعه کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و افزایش سهم سایر منابع برای تامین برق موردنیاز کشور بوده است، گفت: ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر طی سال‌های اجرای برنامه به طور متوسط سالیانه حدود 100 مگابات افزایش داشته است. ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در سال 1399 معادل 769 مگاوات بوده که با توجه به هدف برنامه که ظرفیتی بالغ بر 4966 مگاوات بوده تنها 15 درصد عملکرد داشته است.
اهداف برنامه چه در بخش صادرات و چه در بخش واردات محقق نشده است
وی تاکید کرد: در مورد عدم تحقق وظایف مرتبط به ماده 49 باید بگویم دولت موظف است از سال اول برنامه اقدامات لازم را در راستای تشکیل بازار منطقه‌ای و ایجاد قطب (هاب) منطقه‌ای برق به عمل آورد، به‌طوری که شبکه برق کشور از شمال، جنوب، شرق و غرب به کشورهای همسایه متصل شود، هرچند تلاش‌هایی در این زمینه شد اما اهداف برنامه چه در بخش صادرات و چه در بخش واردات محقق نشده است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اضافه کرد: طبق ماده 50 دولت مکلف است سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی (داخلی و خارجی) با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی را تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل 5 درصد ظرفیت برق کشور برساند. یکی از اهداف مهم این ماده ایجاد تنوع در سبد انرژی تولید برق است، عملکرد حاکی از عدم تحقق این ماده است و به جای5 درصد تولید برق تجدیدپذیر تنها کمتر از یک درصد مورد بهره برداری واقع شده است.
به گفته وی ظرفیت نامی نیروگاههای کشور باید سالیانه 5 هزار مگاوات افزایش می یافت اما میزان تحقق اهداف برنامه در زمینه توسعه ظرفیت جدید نیروگاهی حدود 35 درصد بوده است.
ورناصری افزود: تولید ناویژه برق طی سال‌های برنامه سالیانه حدود 4.5 درصد رشد داشته است که در اهداف تعیین شده برای این شاخص، رشد بیش از 7 درصدی معادل 20 میلیارد کیلووات ساعت در سال‌های برنامه در نظر گرفته شده بود که محقق نشده است .
این نماینده مجلس ادامه داد: پس از فرایند خصوصی‌سازی و تجدید ساختار صنعت برق ایران، شرایط حضور بخش خصوصی در تولید برق فراهم شد. واگذاری نیروگاه‌های دولتی به بخش خصوصی همچنین ورود این بخش به ساخت و احداث نیروگاه منجر به شکل گیری فرآیندی شد که در نتیجه‌ آن و در شرایط فعلی سهم بخش خصوصی از تولید برق به 55 درصد رسیده است اما نظام حکمرانیِ صنعت برق متناسب با این تغییرات اصلاح نشد به گونه‌ای که وزارت نیرو همزمان نقش حاکمیتی و تصدی‌گری را بر عهده داشته و در حالیکه با سهم 45 درصدی در تولید برق با بخش خصوصی رقابت دارد همزمان قانونگذار و مجری اجرای قوانین صنعت برق نیز است .
عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به اینکه به استناد ماده 50 قانون برنامه ششم توسعه، سهم نیروگاههای تجدیدپذیر با اولویت سرمایه‌گذاری غیردولتی باید تا پایان برنامه به 5 درصد ظرفیت برق کل کشور برسد، توضیح داد: همچنین وزارتخانه‌ها، موسسه‌ها و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومیِ غیردولتی، بانک‌ها، شهرداری‌ها، براساس فهرستی که وزارت نیرو تعیین و منتشر می‌کند، وظیفه دارند حداقل 20 درصد از برق مصرفی ساختمان‌های خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تعیین کنند که جهت اجرای این امر اقدامات مفید و گسترده صورت نپذیرفته است. رسیدن به توان تولید 25 هزار مگاوات هم یکی از اهداف برنامه مذکور بود.
وی عنوان کرد: علیرغم اینکه قانون برنامه‌ ششم توسعه‌ وزارت نفت و نیرو را مکلف به تهیه برنامه‌ اجراییِ طرح جامع انرژی کشور در سال اول برنامه کرد اما این برنامه با 2 سال تاخیر و در سال 1399 به تصویب رسید و برنامه‌ مذکور بعد از تاخیر 2 ساله هم رونوشتی از سند برنامه‌ ششم توسعه بوده و دقیقا همان اهداف کمی در همان سال های مذکور را در برنامه تکرار کرده است.
ورناصری اضافه کرد: بزرگترین نقص برنامه اجرایی طرح جامع انرژی این است که سال 1399 مصوب شده در حالی که اهداف کمی آن از سال 1396 تا سال 1400 در نظر گرفته شده است. درواقع این برنامه اجراییِ پنج ساله تنها یک سال برای اجرا استفاده خواهد شد. ایراد دوم این برنامه این است که تنها به ذکر اهداف کمی اکتفا کرده و درخصوص ملاحظات، نقشه راه و اقدامات مورد نیاز برای رسیدن به اهداف مذکور اشاره ای نکرده است. در حالیکه طرح جامع انرژی برنامه اجرایی بوده و تدوین نقشه عملیاتی گام به گام تحقق اهداف راهبردی در برنامه اجرایی امری ضروری است.
عملکرد وزارت نیرو از جنبه احداث نیروگاه‌‌های حرارتی و تجدیدپذیر متناسب نبوده
ورناصری توضیح داد: در انتها لازم است بگویم بررسی عملکرد وزارت نیرو در بخش برق نشان دهنده‌ این نکته است که این وزارتخانه در برخی موارد از قبیل توسعه‌ خطوط انتقال و توزیع کاهش تلفات شبکه‌ انتقال و توزیع افزایش توان ساخت داخل و خدمات فنی و مهندسی عملکرد نسبتا قابل قبولی داشته است اما عملکرد این وزارتخانه از جنبه احداث نیروگاه‌‌های حرارتی و تجدیدپذیر متناسب با تقاضای در حال رشد کشور همچنین تکالیف برنامه‌ ششم توسعه نبوده و درصورت ادامه روند فعلی سبب تشدید خاموشی‌ها در سال‌های آینده می‌شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: همچنین وزارت نیرو درخصوص بهبود راندمان نیروگاه‌های حرارتی، مدیریت توزیع و بهینه‌سازی جهت کاهش منطقه‌ایِ مصرف برق عملکرد قابل توجهی نداشته است البته به این نکته نیز توجه شده است که برخی از احکام این قوانین یا برنامه‌ها ممکن است محدودیت‌های تحریم را لحاظ نکرده باشد یا با بهبود بودجه مواجه بوده و سرمایه مورد نیاز جذب نشده است. همچنین ناهماهنگی‌ها میان وزارتخانه‌های مختلف، عدم یکپارچگی سیاستگذاری در بخش انرژی کشور و چند متولی بودنِ این بخش و همچنین کمبود منابع مالی نیز باید مد نظر قرار گیرد./
پایان پیام

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: دولت های یازدهم و دوازدهم عضو کمیسیون انرژی مجلس نیروگاه های تجدیدپذیر طرح جامع انرژی برنامه اجرایی سرمایه گذاری قانون برنامه اهداف برنامه توسعه ظرفیت سهم نیروگاه وزارت نیرو نیروگاه ها ششم توسعه محقق نشده خاموشی ها تولید برق بخش خصوصی چه در بخش منطقه ای دولت ها سال 1399

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۴۲۱۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کار وزارت نیرو برای فرهنگ‌سازی مصرف برق به جایزه‌دادن کشید!

به گزارش آخرین‌نیوز به نقل از مهر، وزیر نیرو در جمع خبرنگاران گفت: در آستانه روز کارگر این روز را به همه کارگران عزیز و همه فعالان عرصه تولید تبریک و تهنیت عرض می‌کنم امروز افتخار داریم که از گروه مپنا دیدن کنیم و در طی این دوره برای سومین بار بازدید صورت می‌گیرد

وی ادامه داد: مهمترین نیاز امروز کشور مسأله انرژی و سرمایه گذاری در آن بخش برای رفاه و رفع نیازهای کشور است و در این زمینه امیدواریم رویکردها اصلاح شود.

وزیر نیرو ادامه داد: ما در طی ۳ سال اخیر برنامه‌های که برای رفع نیاز کشور در صنعت برق در نظر گرفتم این بود که برنامه‌های مشخصی وجود داشت که مطابق آن برای تابستان بدون خاموشی پیش رفتیم.

جایزه خودرو برای صرفه‌جویی‌کنندگان برق

محرابیان خاطر نشان کرد: مشترکانی که در تابستان امسال مصارف برق خود را نسبت به سال قبل کاهش دهند، علاوه بر برخورداری از پاداش روی قبوض و رایگان شدن قبض برق، از جوایز متنوعی برخوردار می‌شوند.

به گفته محرابیان برای تابستان امسال ۸۰ میلیون جایزه غیرنقدی برای مشترکان برق پیش‌بینی شده است‌. که این جوایز از اینترنت همراه تا بیش از صدها دستگاه خودرو و لوازم برقی خانگی کم در نظر گرفته شده است که به قید قرعه به افرادی که در مصرف برق صرفه‌جویی کرده‌اند اعطا می‌شود، برخوردار خواهند شد.

به گفته وی مپنا جز افتخارات صنعت کشور است و در حال حاضر سهم مهمی در اجرای نیروگاه‌ها در سطح کشور و حتی خارج از کشور دارد، پروژه‌های متعددی به عنوان صدور خدمات فنی و مهندسی دارد و روز به روز مطابق نیاز کشور و دنیا مسیر پیشرفت و تعالی را طی می‌کند ما نیز به طور کامل از این اقدامات حمایت می‌کنیم.

محرابیان با اشاره به اقداماتی که در سطح کشور انجام شده است، خاطر نشان کرد: بیش از ۸۵۰۰ مگاوات به ظرفیت برق کشور اضافه شد، البته میزان ناترازی و مصرف بویژه در بخش صنعت کشور با توجه به رشد تولید بیش از این است به همین دلیل پروژه‌های متعددی در نیروگاههای کشور در دستور کار قرار گرفت و با زمانبندی خوبی پیگیری می‌شود، هر چند ماه یک بار شاهد بهره برداری از نیروگاههای کشور مطابق برنامه هستیم. هرچند تأمین مالی پروژه‌ها سخت است.

وزیر نیرو در رابطه با تأمین اعتبار از صندوق توسعه برای اجرای پروژه‌های نیروگاهی تاکید کرد: ضرورت دارد پروژه‌ها توسط نهادهای مالی بویژه صندوق توسعه ملی تأمین مالی شود تا پروژه‌ها در زمان خود وارد مدار شوند.

وی ادامه داد: متأسفانه صندوق توسعه ملی نقش اساسی خود را در این خصوص ایفا نکرده است امیدواریم با تغییراتی که در این صندوق شاهد خواهیم بود منابع کشور در مسیر توسعه واقعی ملی قرار گیرد.